TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Hazine ve Maliye Bakanlığının 2024 yılı bütçesi üzerinde siyasi parti grupları adına konuşmalar tamamlandı.
HEDEP Grubu adına söz alan Muş Milletvekili Sezai Temelli, iktidarın, finansal okur-yazarlık eğitimine ihtiyacı olduğunu belirterek, bu konuda hazırladıkları broşürü Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e takdim edeceğini söyledi.
Temelli, iktidarın, makro ekonomik verilerde kısa sürede mucizevi sonuçlar öngördüğünü ileri sürerek, “Tüm bunlarda bir tutarsızlık var. Rasyonalite kavramıyla başladınız Bakanlığa. Sayın Nebati’nin dönemini irrasyonel dönem olarak nitelendirdiniz. Sayın Nebati’ye haksızlık yaptığınızı düşünüyor musunuz? O denli ciddi irrasyonel politika önermeleriniz var ki, acaba hangisi irrasyonel?” ifadelerini kullandı.
Bakan Şimşek’in “Enflasyonun nedeni ücret artışlarıdır.” dediğini aktaran Temelli, emekçilerin aldığı payın bu kadar düştüğü bir yerde ne kadarlık ücret artışının enflasyona neden olabileceğini sordu.
İktidarın, “Vergiyi tabana yayalım.” söylemini dile getirdiğini aktaran Temelli, “Vergiyi tabana yaydınız, taban perişan. Bence vergiyi artık tavana yayın, biraz yukarıya bakın.” şeklinde konuştu.
“Cesaretinizden dolayı tebrik ediyorum”
İYİ Parti Grup Başkanvekili Erhan Usta, Bakan Şimşek’e yönelik “Sayın Cumhurbaşkanı bayağı zorladı sizi Türkiye’ye getirme konusunda. Baştan çok nazlandınız ama sonradan gelmeyi kabul ettiniz. Başarılar diliyorum, cesaretinizden dolayı da tebrik ediyorum. Çünkü ne kadar zor bir ortamda bir görev üstlendiğinizin farkındasınız.” ifadelerini kullandı.
Usta, “Dünya genelinde enflasyon oranlarında artış yaşanmasının, Türkiye ekonomisini etkilediği” yönündeki söylemlerin gerçeği yansıtmadığını savunarak, “Yüksek enflasyon, cari açık ve bütçe açığı var. Türkiye ciddi bir ikiz açıkta, bu ikiz açığı nasıl yöneteceksiniz? Rezerv parası olmayan kaç ülke bu ikiz açığı yönetebilmiş?” diye konuştu.
İktidarın, “cari açığın çözümünü Gabar petrolüne bağlandığını” da ileri süren Usta, “Gabar Dağı’ndaki petrol gelsin, eyvallah başımızın üzerinde. Cari açıkla nasıl mücadele edeceğinize ilişkin piyasanın sizden ciddi beklentisi var.” dedi.
Usta, kamu bankalarına 3-4 yılda 500 milyar liraya yakın kaynak aktarılacağını belirterek, “Yanlış politikaların bedeli bütçede geldi 500 milyar lira olarak üstümüze bindi. Sizin şeffaflığa ne kadar önem verdiğinizi biliyoruz. 298 milyar liralık nakit dışı tahvil var kamu bankalarına. Bir yandan bütçeden para bir yandan da alt taraftan kağıt vererek kamu bankalarını ayakta tutmaya çalışıyoruz. Kamu bankaları müflis durumdadır. Dünyanın neresinde olursa olsun bu kamu bankalarına el konulur normal şartlarda.” görüşlerini savundu.
Türkiye’nin her defasında müteahhitleri kurtarmak zorunda olup olmadığını soran Usta, “Millet fakruzaruret içerisindeyken zenginin çocuğuna ev verildi. ‘1,20 ile kredi verilecek.’ deniliyor. Buna mani olmanız gerekiyor. Yine müteahhit mi kurtaracağız? Bu krediyi fakir almayacak.” ifadesini kullandı.
Erhan Usta, 7 bin 500 liralık emekli aylığıyla geçinmeye çalışanlar bulunduğuna işaret ederek, “Artış olarak baktığınızda size çok gelebilir, bütçe yükü çok fazla olabilir ama ciddi bir mağduriyet var. Bunu görmek lazım.” değerlendirmesinde bulundu.
“Kur korumalı tarıma geçilsin” önerisi
Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Selim Temurci, Bakan Şimşek’in, swaplar için en fazla seyahat eden bakanlar arasında yer aldığını belirterek, bir vatandaş olarak Şimşek’e teşekkür etti. Temurci, “Ama şöyle bir ikilemin, denklemin içine girdi Türkiye: Bütçe açığı var, borçlanmaya ihtiyacımız var. Borçlanma eşittir faiz, o eşittir vergiler ve büyüyerek devam ediyor bu rakamlar. Bu kadar faizin olduğu bir ülkede ne olacak?” şeklinde konuştu.
İktidarın, önceki dönemde Kur Korumalı Mevduat sistemini hayata geçirdiğini anımsatan Temurci, “Ekonomide son 4-5 yılda aklın kabul etmeyeceği kararları verenlerin Türkiye’den özür dilemesi lazım.” dedi.
TÜİK verilerine yönelik eleştirilere değinen Temurci, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne ait bir kurum, başta enflasyon olmak üzere bu milletin cebinden yanlış verilerle para aktardığı bir mekanizmaya alet olmuşsa bunun gerçekten vebali çok ağırdır. Bu mesele sizin tarafınızdan açıklığa kavuşturulmalıdır.” ifadelerini kullandı.
Çiftçinin, maliyetleri karşılayamadığı için traktör ve tarım makinelerini satmaya başladığını, tarımda artık maliyet enflasyonu bulunduğunu belirten Temurci, “kur korumalı tarıma geçilmesini” önerdi.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’ya teşekkür eden Temurci, uyuşturucu bağımlılığının arttığını söyledi. Temurci, “Neslimiz elimizden gidiyor. Mafya-siyaset ilişkisini mutlaka irdelemek, bunların ağababalarını toplumun önüne koymak zorundayız. Türkiye Küresel Suç Endeksi’nde ilk 14 ülkeden biri olmaya devam edecekse, biz ne maliyeyi ne hazineyi, hiçbir şeyi konuşamayız.” görüşlerini dile getirdi.
“Türkiye’nin önü açık”
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanvekili, MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, yüz yıllık tecrübeden sonra sahip olduğu genç ve dinamik nüfusu, büyük ölçüde kurumsallaşmış ekonomisi ve üretim kapasitesi ile Türkiye Cumhuriyeti’nin, gelecek süreçte dünya ekonomisinde ortaya çıkacak yeni fırsatlara hızlıca adapte olabilme ve Türkiye Yüzyılı vizyonu çerçevesinde büyük adımlar atma potansiyeline sahip olduğunu belirtti.
Partisinin, gelişmiş bir demokrasi ve istikrar içinde piyasa ekonomisinin tüm kurallarıyla işletilmesi suretiyle her bakımdan öngörülebilirliğin tesisini, ekonomide bağımsızlığı, yerli ve milli üretimi artırmayı, dışa bağımlılığı azaltmayı öncelikli hedef olarak gördüğünü, ekonomik güvenliği milli güvenliğin bir unsuru olarak değerlendirdiğini anlatan Aksu, “Ekonomi politikalarının merkezine insanı koyan, eşitlik, ahlak ve adalet ilkelerini gözeten bir anlayışla toplumsal refahın artırılmasını öngörüyor; insanı merkezine almayan ekonomik düzenin sürdürülebilirliğinin mümkün olmadığına inanıyoruz.” diye konuştu.
Aksu, Türkiye’nin bir yandan enflasyonla mücadele ederken bir yandan da vatandaşları enflasyona ezdirmeme politikası çerçevesinde gelir artırıcı politikalar uyguladığını kaydederek, “Atılan bu adımlar sonucunda 2024 yılının ikinci yarısından itibaren kalıcı bir dezenflasyon sürecine girileceğinin plan ve programda öngörülmesi, Türkiye ekonomisinin en önemli sorun alanı olan enflasyonla mücadelede de somut sonuçların alınacağı bir süreci başlatacaktır.” dedi.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin sağladığı istikrar ve etkin icra kabiliyetiyle Türkiye’nin ekonomik ve sosyal olarak yükselen ülkelerden biri, diplomasinin merkezi, güven duyulan küresel önemli bir aktör olduğunu vurgulayan Aksu, “Tüm bunlar dikkate alındığında Türkiye’nin önü açık, Türk milletinin geleceği aydınlıktır.” ifadesini kullandı.
MHP’li Aksu, bakanlıklardaki kariyer personelin hizmete giriş şartları, nitelikleri ve görev sorumluluklarının benzer olduğu halde farklı ücret uygulanmasının, iş barışını zedelediğine dikkati çekerek, kariyer meslek gruplarının hizmete girişten başlayarak, ilerleme ve yükselmeleri, görev, yetki, sorumlulukları ile bunlarla uyumlu mali ve sosyal haklarına yönelik kapsamlı bir düzenleme çalışması yapılması gerektiğini belirtti.
“Kamu, bu projeleri yüz kere yapardı”
CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, kamu-özel iş birliği modeliyle yapılan projelerin yaygınlaştığını belirterek, bu durumun doğru olmadığını söyledi. Bu projelere ilişkin doğru dürüst fizibilite yapılmadığını savunan Türeli, bunları sorduklarında “ticari sır” gerekçesiyle bilgi alamadıklarını belirtti. Türeli, KÖİ projelerine ödenecek tutarın 673,6 milyar liranın gelecek 3 yılda müteahhitlere ödeme yapılacağını ifade ederek, “Döviz kurlarında artış olursa daha da yükselecek. Bu paralarla kamu yüz kere bu projeleri yapardı, amorti ederdi.” diye konuştu.
Dünyadaki gelişmeler bağlamında kamunun işlevlerinin öne çıktığını anlatan Türeli, özellikle teknolojik altyapı konusunda kamunun öncülük etmesi gerektiğine işaret etti. Türeli, “Döviz cinsinden garantiler doğru değil. Bunlar bütçe içinde ciddi bir kara delik oluşturuyor.” ifadelerini kullandı.
CHP’li Türeli, iktidarın çiftçiye ve hayvan üreticisine borcu olduğunu, stratejik bir sektör olan tarıma ciddi bir destek sağlanmadığını savundu.
Türeli, Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemini eleştirirken, “KKM ile elinde büyük çapta mevduat olan bir avuç insana, milyonlarca insandan servet transferi yapılıyor. Bu doğru değil, bunu kabul etmiyoruz. Sayın Bakan, Hazine’nin kur zararının Merkez Bankasına devredilmesine neden karşı çıkmadınız? Merkez Bankası, bunu para basarak karşılayacak. Merkez Bankası para bastığı zaman enflasyon nasıl düşecek?” şeklinde konuştu.
“Bundan sonra da (enflasyona) ezdirmeyeceğiz”
AK Parti Aksaray Milletvekili Hüseyin Altınsoy, makro ekonomik verilere değinerek, “Yeni Türkiye Yüzyılı’nın ilk bütçesi olan 2024 yılı bütçesi yatırımı, istihdamı, üretimi ve ihracatı destekleyen, vatandaş odaklı ve refahı yükselten bir anlayışla hazırlanmıştır.” dedi.
Bütçe verilerine değinen Altınsoy, 2023 yılında çalışan ve emeklilerin aylıklarına önemli oranda artışlar yapıldığını, emeklilerin bayram ikramiyelerinin artırıldığını hatırlattı. Altınsoy, “Çalışanlarımızı ve emeklilerimizi enflasyona ezdirmedik ve bundan sonra da ezdirmeyeceğiz.” diye konuştu.
AK Parti hükümetlerinin bütçe imkanları ölçüsünde her zaman geniş toplumsal kesimlerin yanında olduğunu, Türkiye Yüzyılı’nda da bunu devam ettireceklerini anlatan Altınsoy, iktidarları döneminde hayata geçirdikleri faaliyetleri sıraladı.
Altınsoy, “AK Parti olarak ‘Millete efendilik yoktur, hizmet vardır.’ inancıyla tam 21 yılda adaletten eğitime, ulaşımdan sanayiye, tarımdan enerjiye, spordan sağlığa ve sosyal desteklere kadar her alanda hizmetler üreterek hizmet kalitemizi ve eser siyasetimizi vatandaşlarımızın menfaatleri doğrultusunda kullanmak için dev adımlar attık, çalıştık, çalışmaya da devam edeceğiz.” diye konuştu.
12. Kalkınma Planı ve 2024 yılı bütçesinde en temel önceliklerinin, milletin dayanışmasıyla deprem felaketinin üstesinden gelmek, toplumun tüm fertlerinin refahını artırmak ve ülkenin dünyadaki konumunu güçlendirmek olacağını söyleyen Altınsoy, 2024 yılı bütçesinin ülkeye ve millete hayırlı olması temennisinde bulundu.
Komisyon üyesi milletvekilleri, Hazine ve Maliye Bakanlığının 2024 yılı bütçesine ilişkin görüş ve eleştirilerini dile getiriyor.